Nadenkstoel of strafstoel?

Mijn haren gaan vaak recht overeind staan als ik er weer een zie staan in een klas: De nadenkstoel*. In sommige klassen krijg je de sticker “nadenkstoel” op de stoel of kruk niet eens te zien, want er wordt veel gebruik van gemaakt. In veel gevallen zit er een jongen op, daar kom ik een andere keer op terug.

Vroeger werden kinderen in de hoek geplaatst, maar gelukkig kwam men erachter dat het geen oplossing is voor ongewenst gedrag. Het kind mist een groot deel van de lesstof en wordt ook nog eens afgezonderd en publiekelijk ten schande gebracht. Nee, dat kon echt niet meer. Maar wat dan? De geboorte van de nadenkstoel was nabij. Want nadenken geeft toch een veel positievere draai aan die afzondering?

In de praktijk wordt een kind naar de nadenkstoel gestuurd: “Ga jij maar eens nadenken over wat je net gedaan hebt.” Vervolgens gaat het kind helemaal niet nadenken (in hoeverre zijn kinderen in staat om te reflecteren op hun gedrag?) en soms wordt het kind alleen maar bozer. Na een vaak veel te lange afzondering wordt het kind bij de leerkracht geroepen: “Heb je nagedacht?” Waarop het kind zijn excuses aanbiedt of belooft het nooit meer te zullen doen. Heeft het kind echt nagedacht? Of voelt het zich vooral gestraft en afgezonderd? Wordt er echt gesproken over het gedrag van het kind?Ik zie het verschil met die hoek niet zozeer. Ik denk dan ook dat de nadenkstoel veel vaker door het kind, maar vooral ook door de andere kinderen, als strafstoel ervaren wordt. Een stoel die veel meer een middel voor de leerkracht is, dan voor de leerling. De leerkracht krijgt even een time-out door het kind af te zonderen. Maar hoe zou het werken als je het kind niet afzondert, maar juist verbinding zoekt? Wat mij vaak helpt is te denken: “Wat heeft dit kind nodig?” In veel gevallen kom ik dan uit op woorden als geborgenheid, liefde of begrip. Dan komt eigenlijk nooit het woord strafstoel in mij op.

*De nadenkstoel is een stoel of kruk, waar kinderen plaats kunnen nemen om na te denken over gedrag dat ze net vertoond hebben. In de praktijk kom ik ook nog wel eens de nadenkgang tegen.